Ik ben bij een jong gezin dat mij heeft gevraagd om mee te denken met een aantal moeilijke situaties waar ze met hun vijfjarige dochter tegenaan lopen.
Terwijl ze koffie zet, geeft ze mij gelijk een voorbeeld. ‘Vanochtend was het weer zover; aankleden was een drama’. ‘Stampvoetend en totaal overstuur krijste S. dat ze alleen maar stomme kleren had’. ‘Niks wilde ze aan’. Ik vroeg moeder hoe ze gereageerd had. ‘Door te zeggen dat ze hier toch niet om hoeft te huilen’. ‘Het werd eigenlijk alleen maar erger.'
……
Veel kinderen krijgen vaak te horen dat ze 'toch niet hoeven te huilen’ of dat ze ‘niet zo boos moeten kijken’. Op die momenten zijn dat wel de gevoelens die je kind voelt of waar hij moeite mee heeft. Kinderen willen op zo’n moment één ding. Dat is gehoord worden. Door alle emoties simpelweg onder de mat te vegen of niet toe te staan, help je je kind niet vooruit.
Jonge kinderen zijn volop in ontwikkeling. Hierdoor hebben ze vaker problemen met het controleren van hun gevoelens en reageren daardoor ook heftiger. Ze zoeken andere manieren om zich uit te drukken en laten bijvoorbeeld met lichaamstaal of (ongewenst) gedrag zien wat ze voelen. Je kunt kinderen niet verplichten om zich anders te voelen. Ze hebben het recht om zich angstig, boos, blij of verdrietig te voelen en boodschappen waarin aan hen gevraagd wordt om iets aan een gevoel te veranderen (‘Stel je niet zo aan’) of minimaliserende opmerkingen (‘Overdrijf toch niet zo’) zullen zorgen voor verwarring en onzekerheid. Het gevolg kan zijn dat je kind zich onbegrepen voelt, zich (nog meer) afsluit en in de toekomst zijn gevoelens niet meer met je durft te delen.
Gevoelens accepteren betekent echter niet dat elk gedrag oké is. Kinderen moeten leren om hun gevoelens te uiten maar dan wel op een aanvaardbare manier (‘Ik zie dat je boos bent op je broer, maar ik vind het niet oké dat je hem slaat. Dat stopt’). Het minimaliseren van hoe je kind zich voelt of van de dingen die hij heeft meegemaakt, heeft een negatief effect op zijn zelfvertrouwen. Kinderen die op een goede manier met hun emoties leren omgaan ontwikkelen een positiever zelfbeeld.
Dus: Als je kind het op een huilen zet, is het écht oké (en heel erg helpend) om dat toe te laten of zelfs aan te moedigen: het is een gezonde manier van hun lichaam om stress en spanningen los te laten. Bovendien zorgt het benoemen van de emotie van je kind er vaak voor dat je kind automatisch rustiger wordt. Hij voelt zich begrepen, zal sneller openstaan om tot een constructieve oplossing te komen en krijgt zelfinzicht over de eigen gevoelens en hoe het hierop kan reageren. Dat wil je. Toch?
Comments